انواع گریس

آشنایی با انواع گریس

انواع گریس را می توان بر اساس چندین معیار از جمله ماده غلیظ کننده، روغن پایه و ویژگی های خاص آن تقسیم بندی کرد. هر گریس می تواند ویژگی ها و موارد استفاده متفاوتی در مقایسه با سایر گریس ها داشته باشد. گریس ها شامل گریس نسوز و گریس معمولی است که در ادامه آن ها را بر اساس مواد تشکیل دهنده آن در دسته بندی های مختلف معرفی می کنیم.

گریس معمولی

گریس معمولی، عموما از روغن پایه معدنی، صابون غلیظ کننده (مثل کلسیم) و افزودنی های ضد سایش، ضد اکسیداسیون و ضد کف تولید می شود. این گریس ها برای استفاده در شرایط معمولی و روانکاری عمومی تجهیزات صنعتی مانند قطعات مکانیکی سبک، ابزارهای خانگی و تجهیزات خودرو کاربرد دارند.

گریس نسوز

گریس نسوز یکی از روان کننده های کاربردی برای دماها بالاتر در قطعات مختلف مثل یاتاقان ساده و چرخشی، نورد، لولا، سطوح کشویی و…می باشد. این ماده از قطعات در دما و فشارهای مختلف محافظت می کند. قیمت گریس نسوز نظیر گریس گرافیتی مولیکوت نسبت به گریس معمولی بیشتر می باشد.

انواع گریس نسوز در گریدهای مختلف به صورت ep و بدون ep تولید می شوند. به گریس هایی که در دمای بالاتر از 120 درجه سانتی گراد، خواص فیزیکی و شیمیایی خود را حفظ کنند، گریس نسوز می گویند. این گریس ها از روغن پایه و صابون غلیظ کننده مانند لیتیوم کمپلکس یا آلومینیوم کمپلکس و… تولید می شوند تا در دمای بالا پایداری خود را حفظ نمایند.

اجزای تشکیل دهنده گریس

انواع گریس (معمولی و نسوز) از روغن پایه، صابون یا غیر صابون و افزودنی های مخصوص تولید می شوند. در واقع اجزای تشکیل دهنده گریس از سه جزء اصلی زیر ساخته شده است:

• روغن پایه: بین 75 الی 85 درصد گریس ها از روغن پایه تشکیل می شود که شامل مواد معدنی، سنتتیک و نیمه سنتتیک می باشد.
• غلیظ کننده غیر صابونی یا صابون فلزی (metallic soap): برای افزایش قوام و چسبندگی بهتر گریس، از این ماده استفاده می شود. تغلیظ کننده صابون مثل لیتیوم و کلسیم و مواد غیر صابون مثل پلی اوره می باشد.
• مواد افزودنی (additives): این ماده جهت بهبود خواص به روغن پایه افزوده می گردد. برخی از این افزودنی ها مانند مواد ضد اکسیداسیون، مواد بازدارنده خوردگی و… می باشند.

بنابراین هر کدام از موارد گفته شده، از مهمترین اجزای تشکیل دهنده گریس هستند که برای تولید انواع گریس به کار می روند.

انواع گریس بر اساس ماده پایه صابونی (نوع ماده غلیظ کننده)

یکی اصلی ترین و مهمترین تقسیم بندی انواع گریس، تقسیم بندی بر اساس ماده غلیظ کننده است. نوع صابون غلیظ کننده تاثیر زیادی بر محدوده دمای عملکرد، مقاومت در برابر آب، پایداری حرارتی، مقاومت در برابر فشار و اکسیداسیون می گذارد. در ادامه انواع این روانکار را بر اساس نوع صابون بررسی می کنیم:

انواع گریس بر اساس غلیظ کننده صابونی عبارتند از:

• گریس لیتیومی (پایه لیتیوم)
• گریس کلسیمی (پایه کلسیم)
• گریس سدیمی (پایه سدیم یا صابون سودا)
• گریس کمپلکس لیتیومی
• گریس آلومینیوم
• گریس کمپلکس آلومینیوم
• گریس کلسیم سولفانات
• گریس پلی اوره
• گریس سرامیکی
• گریس سیلیکونی

گریس لیتیومی (پایه لیتیوم)

گریس لیتیومی یکی از گریس های چند منظوره است که در محدوده دمایی 20+ تا 120 درجه سانتی گراد، برای روانکاری خودروها، ماشین آلات صنعتی و تجهیزات کشاورزی، کاربرد دارد.

این گریس، پایداری مکانیکی بالا، مقاومت مناسب در برابر آب، روانکاری عالی، مقاومت در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی و همچنین دارای قیمت مناسبی می باشد. به همین دلیل یکی از محبوب ترین گریس ها در بین صنعتگران است. گریس لیتیومی را می توان با گریس های دیگر مانند گریس کلسیم یا سدیم، بدون ایجاد مشکل در عملکرد آن، ترکیب کرد.

گریس کلسیمی (پایه کلسیم)

گریس کلسیمی، مقاومت خوبی در برابر نفوذ آب داشته و برای محیط های مرطوب مانند تجهیزات دریایی تا حدود 80 درجه سانتی گراد، عملکرد مناسبی دارد. این گریس به خوبی روی سطوح فلزی می چسبد و از آن ها جدا نمی شود تا روانکاری قطعات را در طولانی مدت تضمین کند.

همچنین به دلیل در دسترس بودن گریس کلسیمی و هزینه های پایین تولید آن، قیمت بسیار پایینی نسبت به سایر گریس های دیگر دارد.

گریس سدیمی (پایه سدیم یا صابون سودا)

گریس سدیمی به دلیل پایداری در دمای پایین، چسبندگی مناسب و روانکاری عالی تا حدود دمای 120 درجه سانتی گراد، برای روانکاری عمومی تجهیزات کاربرد دارد. این گریس در برابر بار بالا و رطوبت، دارای پایداری کمی است. به همین دلیل برای محیط هایی با رطوبت بالا و فشار زیاد، گزینه مناسبی نمی باشد.

گریس لیتیوم کمپلکس

گریس لیتیوم کمپلکس نوع پیشرفته گریس لیتیومی است که از ترکیب هیدروکسید لیتیوم (LiOH) با اسید های چرب و برخی مواد شیمیایی، تولید می شود. این گریس یکی از انواع گریس نسوز است که تا دمای 200 درجه سانتی گراد، عملکرد خود را حفظ می کند و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آن، تغییری نمی کند.

همچنین گریس لیتیوم کمپلکس دارای پایداری مکانیکی بالا، مقاومت در برابر اکسیداسیون، مقاومت در برابر رطوبت و قابلیت تحمل فشارهای سنگین، می باشد. به همین دلیل از آن برای روانکاری تجهیزات در معرض فشار، دمای بالا و رطوبت بالا، استفاده می شود. به دلیل فرآیند تولید پیچیده و ویژگی های پیشرفته این گریس، ممکن است قیمتی بالاتر از سایر گریس ها داشته باشد.

گریس آلومینیوم (گریس پایه آلومینیوم)

گریس آلومینیوم مقاومت مناسب در برابر آب، بافت نرم و چسبندگی متوسطی دارد. به همین دلیل برای ماشین آلات کوچک، صنایع عمومی سبک و تجهیزات در معرض رطوبت متوسط تا دمای 80 درجه سانتی گراد کاربرد دارد.

بهتر است از گریس آلومینیوم، در حرارت، فشار و ارتعاشات پایین تا متوسط استفاده شود؛ زیرا مقاومت مناسبی در برابر این موارد ندارد و ممکن است به تجهیزات آسیب برساند.

گریس آلومینیوم کمپلکس

گریس آلومینیوم کمپلکس که از ترکیب هیدروکسید آلومینیوم (Ba(OH)2) با اسیدهای چرب تولید می شود، نوعی گریس نسوز است که تا حدود 250 درجه سانتی گراد، عملکرد و خواص خود را حفظ می کند. این گریس مقاومت عالی در برابر آب، پایداری مکانیکی بالا، چسبندگی عالی، مقاومت در برابر اکسیداسیون و تحمل بارهای سنگین را دارد.

از گریس آلومینیوم کمپلکس در صنایع غذایی، دریایی، فولاد، ماشین آلات سنگین و تجهیزات معدنی، به دلیل نداشتن مواد سمی، پایداری در برابر رطوبت و مقاومت در برابر فشار و حرارت بالا، مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین قیمت این گریس به دلیل ویژگی ها و فرآیند تولید پیشرفته، نسبت به گریس های ساده تر، بیشتر می باشد.

گریس باریمی (گریس پایه باریم)

گریس باریمی از ترکیب هیدروکسید باریم (Ba(OH)2) و اسیدهای چرب تولید می شود. از این گریس به دلیل پایداری حرارتی مناسب (تا حدود 200 درجه سانتی گراد)، مقاومت در برابر فشار سنگین، مقاومت در برابر اکسیداسیون، پایداری مکانیکی بالا و مقاومت در برابر آب، در تجهیزاتی که تحت فشار بالا، دمای زیاد و شرایط سخت، می باشند، مورد استفاده قرار می گیرد.

قیمت این گریس به دلیل فرآیند تولید و عرضه محدود، بالاتر از سایر گریس ها می باشد. به همین دلیل برای تجهیزات بسیار حساس پیشنهاد می شود.

گریس منیزیمی (گریس پایه منیزیم)

گریس منیزیمی نوعی گریس نسوز است که تا حدود 180 درجه سانتی گراد، خواص فیزیکی و شیمیایی خود را حفظ کرده و عملکرد مطلوبی از خود نشان می دهد.

این گریس مقاومت در برابر فشار بالا، پایداری در برابر آب و خواص ضد خوردگی و زنگ زدگی مناسبی دارد. به همین دلیل از آن در صنایع دریایی، خودروسازی و سیستم های هیدرولیکی استفاده می شود.

گریس کلسیم سولفانات

گریس کلسیم سولفانات از صابون کلسیم هیدروکسید، سولفانات ها (ترکیب گوگرد با اسیدهای چرب) و روغن پایه، تولید می شود. سولفانات موجود در این گریس باعث افزایش مقاومت گریس در برابر دما و فشار بالا می شود؛ به همین دلیل این روانکار نوعی گریس نسوز است.

از گریس کلسیم سولفانات به دلیل پایداری شیمیایی و حرارتی، در صنایع خودروسازی، معدن، ماشین آلات کشاورزی و سنگین، مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع گریس بر اساس نوع روغن پایه

روغن پایه یکی از مواد مهم در ترکیبات گریس است که در ویژگی های فیزیکی و شیمیایی گریس مانند پایداری حرارتی، خواص ضد سایش و عمر مفید گریس تاثیر می گذارد. در ادامه انواع گریس را بر اساس نوع روغن پایه، بررسی می کنیم.

انواع گریس بر اساس روغن پایه عبارتند از:

• گریس با پایه روغن معدنی (گریس معدنی)
• گریس با روغن پایه تمام سنتتیک (گریس سنتتیک)
• گریس با روغن پایه نیمه سنتتیک (گریس نیمه سنتتیک)
• گریس با روغن پایه گیاهی (گریس گیاهی)
• گریس های پایه فلورین (گریس فلورین)

گریس با روغن پایه معدنی (گریس معدنی)

گریس معدنی (گریس مینرال یا معمولی) به دلیل قیمت پایین و کیفیت مناسب، یکی از پر فروش ترین نوع گریس می باشد. این روغن پایه از تصفیه نفت خام به دست می آید و برای کاربردهای عمومی، دمای متوسط و رطوبت کم، مورد استفاده قرار می گیرد.

گریس با روغن پایه کمباین شده (گریس نیمه سنتتیک)

گریس نیمه سنتتیک از تلفیق روغن معدنی و سنتتیک تولید می شود و ویژگی های هر دو نوع روغن پایه را در گریس به کار می گیرد. گریس نیمه مصنوعی، پایداری حرارتی و عمر مفید بیشتری از روغن پایه معدنی و کمتر از روغن سنتتیک دارند.

گریس با روغن پایه سنتتیک (گریس سنتتیک)

گریس سنتتیک یکی از انواع گریس مصنوعی است که دارای سه نوع پلی آلفاولفین (PAO)، پلی گلیکول (PAG) و استر می باشد. این روغن ها پایداری حرارتی، طول عمر، پایداری شیمیایی، مقاومت در برابر آب و رطوبت و پایداری در برابر فشار و سایش بالایی دارند.

به همین دلیل از این گریس ها در صنعت هوافضا، خودروسازی، دریایی و سیستم های هیدرولیکی تحت فشار، دما و رطوبت بالا، استفاده می شود. همچنین به دلیل ویژگی های منحصر به فرد و پیچیدگی فرآیند تولید این روغن در آزمایشگاه ها، گریس سنتتیک قیمت بالاتری از انواع دیگر روغن پایه دارد.

گریس با روغن پایه گیاهی (گریس گیاهی)

گریس گیاهی، از روغن های گیاهی مانند روغن سویا، آفتابگردان، نخل و کتان، به عنوان روغن پایه استفاده می کند. این گریس ها زیست تخریب پذیر، پایدار در برابر فشار، ضد سایش و پایدار در برابر دمای پایین هستند به همین دلیل در صنایع غذایی، کشاورزی، دریایی و جنگلی مورد استفاده قرار می گیرند.

گریس های پایه فلورین (گریس فلورین)

گریس فلورین نوعی گریس نسوز است که از روغن های پایه فلورین مانند روغن فلوروکربن تولید می شود. این گریس ها برای استفاده در تجهیزات در معرض دمای بسیار بالا (بالاتر از 300 درجه سانتی گراد)، مواد شیمیایی خورنده (اسیدها، حلال های آلی و مواد قلیایی) و فشار بالا مانند صنایع شیمیایی، هوافضا و الکترونیک، کاربرد دارند.

به دلیل فرآیند پیچیده و دسترسی کم این گریس، قیمت آن بالاتر از گریس های معدنی یا سنتتیک می باشد. همچنین به دلیل تجزیه پذیری کم، عمر مفید بالایی نیز دارد.

انواع رنگ گریس

انواع رنگ گریس چیست؟ گریس ها در رنگ های مختلفی اعم از سفید، خاکستری، بنفش و… ارائه می شوند. رنگ گریس گاهی هیچ ارتباطی به کاربرد و نوع ندارد و در برخی موارد هم نشان دهنده نوع عملکرد آن ها است. به طور دقیق نمی توان از روی رنگ، کاربرد و خواص آن را متوجه شد.

انواع رنگ گریس ها می تواند کمک زیادی در انتخاب گریس مناسب کند که در زیر چند نمونه را معرفی می کنیم:

• گریس سفید برای صنایع غذایی و کشاورزی کاربرد دارد.
• گریس قرمز یکی از گریس مناسب دماهای بالا است.
• گریس سیاه برای شرایط سخت و دشوار استفاده می شود.
• گریس سبز با محیط زیست سازگار است.
• گریس آبی برای دماهای پایین مناسب می باشد.

همچنین تغییر رنگ گریس، نشانگر وجود مشکل است؛ به عبارتی تیره یا سیاه شدن گریس باعث تخریب حرارتی، اکسیداسیون و… می شود.

مشخصات فنی گریس

مشخصات فنی گریس شامل مشخصات فیزیکی و شیمیایی است که تاثیر زیادی بر انتخاب گریس مناسب می گذارد. برای مثال، برای استفاده در دمای بالا باید از گریس های نسوز و برای استفاده در رطوبت بالا، باید از گریس مقاوم در برابر آب یا گریس ضد آب استفاده کنید.

مشخصات فیزیکی گریس شامل نقطه ریزش، نقطه اشتعال، نفوذپذیری کارکرد و… است.
مشخصات شیمیایی گریس هم شامل نوع روغن پایه، تغلیظ کننده و مواد ادتیو محصول می باشد.

مشخصات فنی گریس در برگه دیتاشیت یا روی برچسب بدنه محصول درج می شود.

ویژگی های گریس صنعتی

در مورد انواع گریس صنعتی باید گفت که روانکاری بسیار بالایی دارند و همچنین نیروی محرکه بسیاری از تجهیزات نیز می باشند. همین امر سبب شده که آن ها تفاوت هایی نیز با روغن صنعتی داشته باشند. اگر بخواهیم از ویژگی های گریس و کاربرد آن ها بگوییم می توانیم به موارد پایین اشاره کنیم:

1. گریس ها همانند پوشش محافظ در برابر ورود گرد و خاک عمل می کنند.
2. هزینه استفاده از گریس در قطعه های آب بندی و کاسه نمد ها بسیار مقرون به صرفه است.
3. یکی از ویژگی های گریس کاهش دفعات روانکاری است؛ یعنی تعداد دفعات روانکاری با گریس بسیار کمتر از روغن های صنعتی بوده و همین امر از هزینه ها و تعمیرات می کاهد.
4. با برخی از گریس ها، حتی مشکل روانکاری مجاورت با آب را نداریم.
5. گریس ها باعث کاهش صدا و ارتعاش می شوند.
6. برعکس روغن های صنعتی،بسیاری از گریس ها در دما های مختلف کاربرد دارند.

قابل ذکر است که در بسیاری از تجهیزات صنعتی، باید از روغن صنعتی مانند روغن بهران توربو دیزل 20w50، روغن بهران کمپرسور vdl 68 و روغن بهران توربو دیزل 15w40، به جای گریس استفاده کرد.

جهت دریافت اطلاعات در مورد روانکار های دیگر مانند روغن بهران اکسترا توربو دیزل 20w50، روغن بهران اکسترا توربو دیزل 15w40 و روغن بهران توربو e5 10w40، می توانید با کارشناسان روغن صنعتی فیدار اویل از طریق شماره های ۰۲۱۶۶۶۴۵۱۰۹ – ۰۹۱۲۲۹۶۶۶۱۷ تماس بگیرید.